Od 1 stycznia 2023 r. doszło do sporej rewolucji w przepisach ustawy o prawach konsumenta, jak również ustawy o informowaniu o cenach towaru i usług. Same zmiany w prawie konsumenckim były jeszcze szersze niż tylko te, o których wspominamy. W dzisiejszym wpisie postaramy się podsumować zmiany w sposobie prezentacji promocji/obniżek cenowych. Bardziej skupimy się na praktycznych przykładach i wyjaśnieniach niż na teoretycznych aspektach prawnych samych zmian.
Nowy zakres obowiązków w zakresie prezentowania obniżki cenowej nałożyła na sprzedających Dyrektywa Omnibus. Pomocnymi źródłami w interpretacji tych przepisów są zdecydowanie:
- Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące wykładni i stosowania przepisów dyrektywy w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom.[1]
- Wyjaśnienia Prezesa UOKIK z 8.05.2023 r. – Informacje o obniżce ceny[2]
Co należy rozumieć przez informowanie o obniżonej cenie?
- w ujęciu procentowym (%), np. “20 % taniej”, lub w postaci konkretnej kwoty,
- podanie nowej, niższej ceny wraz z podaniem poprzednio stosowanej wyższej ceny. Poprzednia cena może być np. przekreślona.
- za pomocą jakiejkolwiek innej techniki promocyjnej, np. “dzisiaj taniej o kwotę VAT”,
- poprzez przedstawianie aktualnej ceny jako ceny “wyjściowej” lub podobnej i podanie wyższej ceny jako nadchodzącej ceny normalnej.
Zgodnie z wyjaśnieniami Komisji Europejskiej do informowania o obniżonej cenie podlegają również takie ogłoszenia jak “wyprzedaż”, “oferta specjalna” lub “promocja z okazji Czarnego Piątku”, które stwarzają wrażenie obniżki cen. Niniejsze przepisy mają zastosowanie do podmiotu gospodarczego, który jest faktyczną stroną umowy z konsumentem, tj. do sprzedawcy towarów.
Kiedy nie ma obowiązku informowania o najniższej cenie z ostatnich 30 dni?
- rabat lub kod rabatowy na następne zamówienie w sklepie internetowym. Ostatnie sztuki towaru.
- produkty dostępne dla uczestników programu lojalnościowego po zebraniu określonej liczby punków.
- jeżeli prezentowane jest porównanie ceny przedsiębiorcy np. do ceny producenta, wydawcy, ceny konkurencji – nie ma obowiązku podawania informacji o najniższej cenie z ostatnich 30 dni.
- promocje typu cashback np. 30 % zwrotu ceny za ostatnie zamówienia w programie lojalnościowym.
- sformułowania, w których przedsiębiorca używa następujących wyrażeń: „ostatnie towary”, „koniec kolekcji”
Co do zasady, dopuszczalne jest podawanie innej ceny odniesienia np. cenę producenta, dystrybutora. Potwierdzają to wytyczne Komisji Europejskiej. Należy jednak unikać różnych zabiegów marketingowych, które wprowadzałyby konsumenta w błąd np. cena z ostatnich 30 dni jest tak zaprezentowana, że konsument w ogóle nie skupi na niej swojej uwagi. Cena najniższa z ostatnich 30-dni przed wprowadzeniem obniżki powinna być widoczna i łatwa do zauważania przez konsumenta.
Kto jest zobligowany do stosowania przepisów Dyrektywy Omnibus?
- przedsiębiorcy, którzy prowadzą równolegle sprzedaż w obszarze B2B oraz B2C.
- przepisy dotyczące obniżenia ceny nie mają zastosowania do pośredników, którzy jedynie zapewniają miejsce/środki do sprzedaży towaru –> chyba, że udostępniają narzędzie do prezentowania obniżonych cen.
- UOKIK wskazuje, że przepisy dotyczą wszystkich branż, w tym ubezpieczeniowej, telekomunikacyjnej itd. Nie ma więc w tym zakresie żadnych ograniczeń.
- obowiązki te należy stosować zarówno do sprzedaży elektronicznej, jak i fizycznej, w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej.
- przedsiębiorcy, którzy siedzibę mają poza UE, ale oferują sprzedaż wobec konsumentów w Polsce, np. prowadzą sprzedażą za pomocą sklepu on-line, ale siedziba przedsiębiorcy znajduje się poza terytorium Unii Europejskiej.
[1] Dz.U.UE.C.2021.526.130 z dnia 2021.12.29
[2] https://uokik.gov.pl/img/e6e552a1.pdf
